JOHNNY JORDAAN

Johnny Jordaan

Grootste na-oorlogse volkszanger van Amsterdam en misschien van heel Nederland. Had alles in zich om uit te groeien tot archetypische koning van de Nederpop, vergelijkbaar met Elvis Presley in de VS. Maar in Nederland (anders dan in de Angelsaksische landen) is altijd een scherpe scheidslijn blijven bestaan tussen traditionele volksmuziek ...
Volledige biografie...

Bezetting

Jantje Hilligers   accordeon
John van Musscher   zang

Overige muzikanten

Cor Steyn   orgel
Harry de Groot   accordeon, componist

Genoemd in de biografie van

1919   Manke Nelis
1920   Harry de Groot
1926   Willy Alberti
1928   Harry Mooten
1955   Tante Leen
1957   Les Deux Jeateux
1957   Tonny Eyk
1959   Eddy Ouwens
1960   De Bibits
1964   The Shepherds
1972   Jules de Corte
1975   Willy Alberti
1981   Don Quishocking
1990   Ricky Koole
1991   De Sjonnies
1992   Tante Leen
2000   Jiskefet
2000   Vincent van Warmerdam
Meer resultaten... Minder resultaten

Biografie Johnny Jordaan

Grootste na-oorlogse volkszanger van Amsterdam en misschien van heel Nederland. Had alles in zich om uit te groeien tot archetypische koning van de Nederpop, vergelijkbaar met Elvis Presley in de VS. Maar in Nederland (anders dan in de Angelsaksische landen) is altijd een scherpe scheidslijn blijven bestaan tussen traditionele volksmuziek en rock & roll; tussen smartlap en Nederpop.

1924 - 1954

Johannes Hendricus van Musscher wordt op 7 februari 1924 geboren op de hoek van de Amsterdamse Lijnbaans- en Rozengracht. Behalve dat zijn wieg in de Jordaan staat zijn twee omstandigheden in zijn jeugd bepalend voor de rest van zijn persoonlijke en artistieke leven: armoede en een zwakke gezondheid. Op negenjarige leeftijd verliest hij bij een stoeipartij met zijn neef Carel Verbrugge (de latere Willy Alberti) zijn linkeroog, waardoor hij het de rest van zijn leven met een glazen oog moet doen. Het is de aankondiging van een leven vol medische tegenslagen. De Jordaan is een uitgesproken armoedige wijk met een reputatie van zuiplappen en vechtersbazen. Tot zijn doorbraak op zijn 31ste heeft Van Musscher het zelf ook niet breed. Die armoede zou een belangrijk thema blijven in zijn latere werk. Hij verdient zijn geld in de dropfabriek van Klene of in de kartonnage-industrie. Als jongen zingt hij vaak op straat met neef Carel. Vanaf het einde van de jaren dertig zingt hij onder de naam Johnny Jordaan in cafés of hij doet er zijn travestie-nummer.

Willy Alberti

1955

In februari 1955 wint Jordaan in Hotel Krasnapolsky met De Parel Van De Jordaan een door Bovema uitgeschreven wedstrijd. De platenmaatschappij gaat met dit concours voor de Beste Stem van de Jordaan op zoek naar nieuw talent in het zogenoemde Jordaan-genre, dat vanaf 1897 (de eerste "Jordaanfiguur" was Pietje Puck uit de revue Luilekkerland) geleidelijk gestalte krijgt en onder andere wordt vertolkt door Louis Davids. Tante Leen (Jansen-Polder) wint met Hand In Hand de tweede plaats. Hun namen zouden voor de rest van hun leven met elkaar verbonden blijven. Typerend voor Tante Leen's carrière is dat Oh Johnny ('55) haar enige hit is: in de eeuwige schaduw van Jordaan. De dag na het concours worden de opnames uitgezonden door de AVRO. Nog een dag later neemt Jordaan zijn eerste plaat op: De Parel Van De Jordaan. De B-kant, Bij Ons In de Jordaan, zou echter het succes van de single bepalen.

Tante Leen

1956

Jordaan bereikt de status van superster op een wijze die niet eerder is vertoond in de Nederlandse lichte muziek. Ondanks het succes is Jordaan niet gelukkig. Zijn homoseksualiteit en zijn moeizame huwelijk doen hem veel verdriet ('Het vreet aan je hart'). Na een 'slippertje' met een man springt hij op 19 januari 1956 uit een rijdende auto, maar hij raakt slechts licht gewond. Op 24 november zingt hij op Paleis Soestdijk voor koningin Juliana en drie prinsessen. Voor de Jordanezen betekent zijn succes opwaardering van hun geminachte komaf. Veel mede-artiesten erkennen de kwaliteit en de oorspronkelijkheid van Jordaans ongeschoolde, heftig vibrerende stem. Vaak is beweerd dat Nederland met Johnny Jordaan voor het eerst zijn eigen blues, musette, fado of flamenco kreeg. Maar de midden- en bovenlaag van de samenleving moet nadrukkelijk niets weten van de volkszanger. Uiterst pijnlijk is de tot 1961 durende boycot door alle omroepverenigingen behalve de AVRO. De levensliederen van Jordaan worden door de tekstcontrole van de VARA afgekeurd wegens een vermeend laag cultureel gehalte. Jordaan is ordinair, luidt de mening van de burgerij.

1957 - 1961

Het overweldigende succes duurt maar twee jaar. In plaats van zijn eigen herkenbare geluid met drie accordeons en achtergrondkoor Klaverjasclub Schoppen 9, is op zijn volgende platen een prominente plaats ingeruimd voor het hammondorgel van Cor Steyn, strijkers of een complete big band. De opkomst van de rock & roll bezorgt bovendien schlager, chanson en smartlap in één klap een oubollig imago.

1962

Jordaan heeft voor het eerst sinds 1956 weer eens een hit met Daar Mag Je Alleen Maar Naar Kijken.

1963 - 1967

In 1963 verschijnt een LP met liedjes van het jaren dertig-idool Willy Derby, onder andere met een opvallend lied over een Spaanse vluchteling (Verlaten) en het plechtstatige Vergeet Me Niet ("Elk wie ik heb lief gehad zal ik niet meer aanschouwen."). Het is niet verwonderlijk dat veel van zijn liederen in deze periode heimwee en verlangen als onderwerp hebben. Hij woont achtereenvolgens in Den Haag, Rotterdam en Antwerpen.

1968

In 1968 beleeft Jordaan in tweeërlei opzicht een come back. Hij verhuist terug naar Nederland en heeft een hit met het onvolprezen drinklied Een Pikketanussie. Ook de LP Ouwe Trouwe Jordaan is met liedjes als Maar Toch en Ouwe Makker van ouderwetse kwaliteit. In de herfst van 1968 doet hij zeven televisieshows met Tante Leen.

Corry en de Rekels Gert & Hermien Zangeres Zonder Naam

1969

In 1969 en 1970 treedt hij op in de VS, Australië en Nieuw-Zeeland.

1970

Met de single Pruimesap heeft hij in 1970 opnieuw een hit. Inmiddels ondervindt hij als vertolker van het levenslied concurrentie van artiesten zoals de Zangeres Zonder Naam, Gert en Hermien en Corry & de Rekels. Veelal artiesten uit het zuiden van het land. Bij het Volkstoneel van Beppie Nooy speelt hij de rol van De Mop in het toneelstuk De Jantjes. Op 23 november 1970 stort hij tijdens een voorstelling in elkaar. Later in het ziekenhuis krijgt hij een hartinfarct, waarna hij absolute rust moet houden.

Corry en de Rekels Gert & Hermien Zangeres Zonder Naam

1972

In 1972 verschijnt bij Bruna onder de titel Ze Kunnen Van Me Zeggen Wat Ze Willen zijn levensverhaal. De zanger krijgt dit jaar ook een Gouden Harp. Op 9 december van dat jaar neemt Jordaan op televisie afscheid van het publiek met een anderhalf uur durende show met Tante Leen, Willy Alberti, Ramses Shaffy, Zwarte Riek, Harry de Groot en tekstschrijver Pi Vèriss (Piet Visser).

Pi Veriss Ramses Shaffy Tante Leen Willy Alberti

1973 - 1978

Wel blijven er elpees verschijnen. In 1973 brengt Jordaan de religieuze plaat Uw Koninkrijk Kome op de markt. LP's met neef Willy en een operette-plaat volgen. Incidenteel treedt hij nog op, voornamelijk in bejaardenoorden en ziekenhuizen. Het laatste publieke optreden vindt plaats in 1978 als gast bij het Jordaancabaret in Gebouw De Palm.

1981

In 1981 krijgt hij een hersenbloeding waarna hij zich nog maar moeilijk kan bewegen.

1989 - 1996

Johnny Jordaan sterft op zondag 8 januari 1989. Na zijn dood blijft de waardering voor zijn werk groeien. In de Jordaan - inmiddels grotendeels in bezit genomen door welgestelden - is een deel van de Elandsgracht officieel omgedoopt tot Johnny Jordaanplein, gesierd met een standbeeld van de volkszanger.

1997

Het Amsterdams Kleinkunstfestival staat op de planken met Oh, Johnny, een geslaagde biografische musical waarin Rob van de Meeberg een mooie dubbelrol vertolkt als Johnny Jordaan èn Willy Alberti. In de musical is een belangrijke plaats ingeruimd voor Wim Sonneveld, tijdens zijn leven vriend en fan van Jordaan. Met deze rol is de regisseur (Marcel Sijm) er in geslaagd om twee belangrijke zorgen in Jordaans leven te verbeelden: de moeizame acceptatie van zijn homoseksualiteit en de tweeslachtige of ronduit neerbuigende houding van de culturele elite ten opzichte van de populaire zanger. Sonneveld sprak ooit de treffende woorden "Johnny zingt geen liedjes. Johnny is zelf een liedje". Maar de beste typering van het werk van Jordaan komt van de artiest zelf. Wanneer in de herfst van zijn leven de eigentijdse vertolkers van het levenslied ter sprake komen, spreekt hij met waardering over André Hazes. Maar hij ziet hem niet als iemand van hetzelfde kaliber. "Ik zong volkser, rauwer."

André Hazes Wim Sonneveld

2000

De VPRO maakt een televisieserie over het leven van Johnny Jordaan. Bij Ons In De Jordaan wint twee Gouden Kalveren tijdens het Nederlands Film Festival. Eén voor beste tv-drama en één voor beste acteur in een tv-drama (Kees Prins uit Jiskefet als Johnny Jordaan).

Jiskefet

2005

De dvd Bij Ons In De Jordaan komt in september op nummer 1 binnen in de DVD Muziek Top 30. De dvd bevat beelden uit de archieven van de Nederlandse omroepen en het Instituut voor Beeld en Geluid en is samengesteld door Peter Pols en Herman Emmink. Het schijfje bevat onder meer duetten met Tante Leen en neef Willy Alberti. Onder de extra's interviews bij Willem Duys, fragmenten uit het afscheidsconcert uit 1972, een fragment uit de Corry Brokken Show en een privé-film van Willy Alberti met een verslag van de reis die hij samen met de familie van Johnny Jordaan maakte naar het Festival van Venetië in 1957.

Foto's Johnny Jordaan

Audio/Video Johnny Jordaan

Video Johnny Jordaan