LEX VAN DELDEN
Lex van Delden
Lex van Delden (Alexander Zwaap) is als componist autodidact. Zijn hele werkzame leven is hij muziekredacteur bij Het Parool. Vrijwel al zijn composities tot 1945 gaan verloren tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zijn muziek kenmerkt zich door een "idealistische levenswil" (Jan Mul), een "zeer levendige ritmiek" (Marius Flothuis), en het zichzelf ...
Instrumenten
componist
Genoemd in de biografie van
1937
Nico Richter
1950
Nederlands Kamerkoor
Biografie Lex van Delden
Lex van Delden (Alexander Zwaap) is als componist autodidact. Zijn hele werkzame leven is hij muziekredacteur bij Het Parool. Vrijwel al zijn composities tot 1945 gaan verloren tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zijn muziek kenmerkt zich door een "idealistische levenswil" (Jan Mul), een "zeer levendige ritmiek" (Marius Flothuis), en het zichzelf ten dienste stellen van de maatschappij door onder andere het tonaliteitsbeginsel te huldigen (Leo Samama). Buiten opera's en kerkmuziek zijn vrijwel alle genres in zijn oeuvre vertegenwoordigd. Daarbij valt op dat hij dikwijls kiest voor minder gangbare bezettingen, met bijzondere aandacht voor de harp. Van Delden bekleedde ook diverse muzikale bestuursfuncties. Zo is hij lange tijd voorzitter van de auteursrechtorganisatie BUMA/STEMRA, van het Genootschap van Nederlandse Componisten (GeNeCo) en is hij bestuurslid van de International Society for Contemporary Music (ISCM) en lid van het Nederlands Comité van de International Music Council (Unesco). Niet te verwarren met acteur Lex van Delden (1947-2010).
1919 - 1936
Lex van Delden wordt geboren op 10 september te Amsterdam als Alexander Zwaap. Hij begint met componeren op zijn elfde. Hij krijgt pianolessen van onder anderen Cor de Groot.
1937 - 1940
Na zijn gymnasiumtijd studeert hij medicijnen aan de Universiteit van Amsterdam. Nog tijdens zijn studie maakt hij zijn debuut als componist met de liederencyclus 'L'amour' (1939).
1945
Alexander Zwaap gebruikt na de oorlog zijn nieuwe naam, Lex van Delden, welke een afleiding is van zijn onderduikersnaam. Hij wordt huiscomponist en muzikaal leider van het eerste na-oorlogse balletgezelschap Op Vrije Voeten (het latere Scapino Ballet).
1947
Van Delden wordt muziekredacteur van het dagblad Het Parool en publiceert tevens artikelen in binnen- en buitenlandse periodieken.
1948
Met de uitvoering van 'Rubáiyát', voor sopraan, tenor, koor, 2 piano's en slagwerk, trekt Van Delden de aandacht. Het stuk wordt bekroond met de Grote Muziekprijs van de Stad Amsterdam.
1949
Van Delden componeert het opmerkelijke werk 'Partita piccola', een koorwerk zonder tekst waarbij de zangers in het slotdeel zelfs met gesloten mond zingen.
1951
Lex van Delden ontvangt de jaarlijkse prijs van de Northern California Harpists' Association voor zijn 'Concerto per arpa ed orchestra'.
1953
Naar aanleiding van de stormvloedramp in Zeeland schrijft Van Delden het orkestwerk 'In Memoriam'. Ook latere werken getuigen van dergelijke maatschappelijke betrokkenheid.
1955
Ook dit jaar ontvangt Van Delden de jaarlijkse prijs van de Northern California Harpists' Association, nu voor 'Impromptu' voor harpsolo .
1962 - 1967
Het radiofonisch oratorium 'Icarus' is (wederom) maatschappelijk geëngageerd. Hier stelt Van Delden de hooggespannen verwachting van de ruimtevaart ter discussie, gebruik makend van recente nieuwsberichten, citaten uit de Bijbel en andere oude teksten en gecombineerd met elektronica. Het 'Canto della Guerra' (1967), voor koor en orkest, op teksten van Erasmus, is een aanklacht tegen oorlog.
1971
Het 'Sestettto per archi' blijkt een verrassend scherp geformuleerde muzikaal statement. De nadruk op klopmotieven, maar ook de stuwkracht van de muziek vertonen invloeden van Dmitri Sjostakovitsj.
1982
Van Delden neemt na 35 jaar afscheid als recensent bij het dagblad Het Parool. Hij ontvangt de Speld van Verdienste van de Stad Amsterdam.
1988
Lex van Delden overlijdt op 1 juli 1988 in Amsterdam.
2013
Vanaf februari bouwt de Gemeente Amsterdam aan de Lex van Deldenbrug. De brug over de De Boelegracht vormt de verbinding tussen de Zuidas en Buitenveldert.
Discografie Lex van Delden
Albums | Singles | Compilaties | Overig | Gastbijdragen
Lex van Delden
| Act | Lex van Delden |
| Type en jaar | CD, 1990 |
| Label | BFO, A-11 |
| Bijzonderheden | met Impromptu voor harp op. 48, Duetto per violino ed arpa op. 111, Trio op. 95, Sonatina per sassofono contralto e pianoforte op. 36, Sestetto per archi op. 97 |
Orchestral Works
| Act | Lex van Delden |
| Type en jaar | CD, 1993 |
| Label | Etcetera, KTC 1156 |
| muzikant | Koninklijk Concertgebouworkest |
| Bijzonderheden | met Concerto per due orchestre d´archi, Piccolo Concerto, Musica sinfonica, Sinfonia no.3 |
Chamber Music
| Act | Lex van Delden |
| Type en jaar | CD, 2005 |
| Label | MDG, MDG 603 1317-2 |
| muzikant | Viotta Ensemble |
| Bijzonderheden | met Quartetto op. 58, Sestetto per Archi, op. 97, Duo per Flauto ed Arpa op. 27, Introduzione e Danza op. 26, Nonetto per Amsterdam op. 101 |
Complete String Quartets
| Act | Lex van Delden |
| Type en jaar | CD, 2007 |
| Label | MDG, 603 1436-2 |
| muzikant | Utrecht String Quartet |
| muzikant | Quirijn van Regteren Altena |
| Bijzonderheden | met Strijkkwartet op. 43, op. 86 en op. 106, en het kwintet Musica di Catasto op. 108 |
Henriëtte Bosmans - Henriëtte Bosmans and her circle
| Act | Lex van Delden |
| Type en jaar | CD, 1998 |
| Label | Globe Records, GLO 5183 |
| componist | Willem Pijper |
| componist | Lex van Delden |
| Bijzonderheden | Liederen van Henriëtte Bosmans, Willem Pijper, Lex van Delden en Bertha Frensel Wegener door Julia Bronkhorst (sopraan) en Maarten Hillenius (piano) |
Doris Hochscheid - Henriëtte Bosmans en Lex van Delden
| Act | Lex van Delden |
| Type en jaar | CD, 2003 |
| Label | Tatlin Records, TA 002 |
| componist | Lex van Delden |
| muzikant | Frans van Ruth |
| componist | Henriëtte Bosmans |
In de discografie worden officiële opnamen die zijn uitgebracht van de betreffende persoon, band of ensemble per soort geluidsdrager chronologisch opgesomd. Meerdere uitgaven binnen hetzelfde jaar staan alfabetisch gerangschikt. Bij Gastbijdragen worden alleen bijdragen gelinkt aan platen van acts die een volledige vermelding hebben in de Muziekencyclopedie. Dit overzicht is bedoeld als index en biedt daarom geen volledige opsomming. Als muzikanten ook deel uitmaken van de bezetting van een band die in de encyclopedie staat, zijn de discografische gegevens terug te vinden bij de desbetreffende band.
Foto's Lex van Delden
Audio/Video Lex van Delden
Er is nog geen audio- of videomateriaal aanwezig.
Zelf audio of video toevoegen
