THEO LOEVENDIE

Theo Loevendie

Loevendie noemt zichzelf "een laatkomer als componist". Tot in de jaren 1970 is hij uitsluitend bekend als jazzsaxofonist. Hij krijgt internationale bekendheid met zijn kwartet (mede gevormd door Hans Dulfer, Arjen Gorter en Martin van Duynhoven), als lid van Boy Edgars Big Band en met zijn Theo Loevendie Consort. Pas ...
Volledige biografie...

Instrumenten

componist, klarinet, saxofoon

Genoemd in de biografie van

1944   Willem Breuker
1950   Nedly Elstak
1956   Ado Broodboom
1956   Toon van Vliet
1958   Sem Nijveen
1959   Chris Dekker
1963   John Engels
1964   Ferdinand Povel
1965   Arjen Gorter
1965   Boy Edgar
1968   Willem Van Manen
1972   Orkest de Volharding
1972   Ritmo Natural
1972   Vera Beths
1973   Guus Janssen
1974   Arnold Dooyeweerd
1975   Polo de Haas
1975   Sean Bergin
1980   Wolter Wierbos
1985   Lucas Vis
1987   Peter van Onna
1990   Vanessa Lann
1991   Robin de Raaff
1994   Marcel Worms
1995   De Nationale Opera
2000   Jazz Orchestra of the Concertgebouw
2000   Nieuw Ensemble
2004   Ziggurat
2005   Egidius Kwartet
2008   Hans Leenders
2008   Max Knigge
2009   7090
2009   Storioni Trio
2013   Nieuw Ensemble
Meer resultaten... Minder resultaten

Biografie Theo Loevendie

Loevendie noemt zichzelf "een laatkomer als componist". Tot in de jaren 1970 is hij uitsluitend bekend als jazzsaxofonist. Hij krijgt internationale bekendheid met zijn kwartet (mede gevormd door Hans Dulfer, Arjen Gorter en Martin van Duynhoven), als lid van Boy Edgars Big Band en met zijn Theo Loevendie Consort. Pas daarna maakt hij de overstap naar de hedendaagse muziek. Kenmerkend voor zijn composities zijn de ruimte voor improvisatie en de niet-westerse elementen, vooral van muziek uit het Midden-Oosten.

In bezetting van

Orkest de Volharding   saxofoon
Ziggurat   sopraansaxofoon

1930 - 1950

Theo Loevendie (Amsterdam, 17 september 1930) heeft al op jonge leeftijd aanleg en belangstelling voor muziek. Op de lagere school krijgt hij de kans om met diverse instrumenten kennis te maken. Een onderwijzer die Loevendie’s talent onderkent neemt de negenjarige scholier mee naar een concert met muziek van Bach. Loevendie gaat klarinet spelen bij de Postharmonie. Niet lang daarna komt de jazz om de hoek kijken als hij gaat spelen in het sextet The Typhoons dat in 1949 actief is in en rond Amsterdam.

1951 - 1955

Rond 1952 formeert Theo Loevendie zijn Rainbow Quintet met onder meer trompettist Nedly Elstak. Samen met Elstak en de in Berlijn wonende multi-instrumentalist William McAllen gaat hij naar Turkije om te spelen in nachtclubs. De muzikant maakt tijdens dit verblijf kennis met Oosterse muziek waarvan de invloeden zijn terug vinden in latere composities. Op de terugreis ontmoet hij een Turks meisje dat later zijn echtgenote zal worden. In 1955 vinden we hem op altsax in het combo van Chuck Ross in Haagse clubs.

1956 - 1959

Theo Loevendie studeert klarinet bij Ru Otto, theorie bij Ernest Mulder en compositie bij Leon Orthel aan het Amsterdams Conservatorium. Na drie jaar behaalt hij zijn diploma klarinet. Twee jaar later studeert hij af op het onderdeel compositie. Hij blijft in deze periode jazz spelen, wat hem door zijn leraren niet in dank wordt afgenomen. Van 1958 tot en met 1960 zendt de VARA een tweewekelijks muziekprogramma uit: Romance In Jazz. Loevendie is leider en arrangeur van het project dat een cross-over tussen jazz en klassieke muziek beoogt. Naast trompettist Ado Broodboom werken onder anderen mee: Sem Nijveen (viool), Rita Reys (zang), Pim Jacobs (piano), Ruud Jacobs (bas), Cees Verschoor (klarinet, altsax en basklarinet) en Cees See (drums).

1960 - 1968

Op initiatief van Ado Broodboom wordt een bigband geformeerd voor een eenmalig optreden. Loevendie gaat daar deel van uitmaken als saxofonist en arrangeur. Het concert op 27 december 1960 in het Amsterdamse Concertgebouw onder leiding van Boy Edgar is zodanig succesvol dat men verder gaat als Boy’s Big Band met optredens in binnen- en buitenland, onder andere op het Festival van Antibes. Bij plaatopnamen in 1965 en 1966 worden ook composities van Loevendie opgenomen waaronder Finch Eye. Als Boy Edgar in het najaar van 1966 naar de Verenigde Staten vertrekt neemt Loevendie de leiding over. Op het Holland Festival van 1967 wordt zijn compositie Taburu uitgevoerd. In het voorjaar van 1968 valt het doek voor de band, mede veroorzaakt door financiële en artistieke problemen. Onder eigen naam neemt Theo Loevendie in 1967 met zijn trio de LP Stairs op die later zal worden bekroond met een Edison. In het najaar van 1968 presenteert Loevendie zijn formatie Consort met een zodanige bezetting dat er geen artistieke belemmeringen meer zijn voor de uitvoering van zijn ideeën. Hij blijft hij jarenlang actief met de band, evenals met kleinere formaties.

1969 - 1979

Theo Loevendie schrijft in opdracht van de Johan Wagenaarstichting zijn eerste compositie voor orkest. Scaramuccia gaat in 1969 in première. Hij wordt hoofddocent compositie aan het Rotterdams Conservatorium. De muzikant heeft veel succes met zijn Stamp-concerten waarin een brug wordt geslagen tussen gecomponeerde en geïmproviseerde muziek. Behalve zijn composities Scaramuccia en Flexio (1979) zijn in deze periode meerdere van zijn stukken terug te vinden op het repertoire van diverse orkesten. In 1979 wordt de Wessel Ilcken-prijs aan hem toegekend. Een citaat uit het juryrapport: ‘Theo Loevendie heeft zich in de laatste 15 jaar gemanifesteerd als een uiterst veelzijdig musicus die, uit welke hoek de wind woei, onverstoorbaar zijn eigen weg ging’.

1980 - 1984

Met de uitvoering van zijn compositie 'Venus & Adonis' ontstaat het Nieuw Ensemble. De grammofoonplaat met het sprookje 'De Nachtegaal' voor verteller en ensemble (1979) krijgt de Edison Klassiek 1982 en de TV-productie krijgt een prijs van de Italiaanse RAI. Theo Loevendie deelt met Pierre Boulez de Amerikaanse Koussevitzky Award (1984), die hem wordt toegekend voor het orkestwerk 'Flexio' (1979).

1985 - 1986

De opera 'Naima' gaat in première tijdens het Holland Festival. Loevendie ontvangt de Matthijs Vermeulenprijs 1986 voor dit werk.

1988 - 1991

Theo Loevendie is docent aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag. Hij is de eerste componist die in 1988 de prestigieuze 3M Award ontvangt voor zijn oeuvre en vele verdiensten. De kameropera 'Gassir, The Hero' (1990), waarvoor hij zelf het libretto schrijft, beleeft in Boston zijn première in mei 1991.

1995 - 1997

Loevendie wordt ook docent aan het Conservatorium van Amsterdam. Zijn opera 'Esmée' (1994) gaat tijdens het Holland Festival in première. De opera wordt ook uitgevoerd in Berlijn en in 1997 wordt een nieuwe productie op de planken gezet in Bielefeld (Duitsland).

2001 - 2002

In het Holland Festival gaat zijn kameropera 'Johnny & Jones' in première. 'Seyir' (2001) voor 25 westerse en niet-westerse instrumenten, gaat in première op de Berliner Festspiele 2002. Gevraagd naar zijn 'mooiste noot' kiest hij er eentje uit dit stuk, alhoewel: "Om mooi te zijn heeft muziek helemaal geen geschreven noten nodig, dat zijn maar hulpmiddelen. Een componist is slechts een aangever."

2003 - 2006

De kameropera 'Johnny & Jones' wordt in Dresden herhaald. Loevendie richt het multiculturele ensemble Ziggurat op. Dit ensemble bestaat uit een combinatie van westerse en niet-westerse instrumenten, zoals de Turks-Armeense duduk en de Chinese erhu. Eerder zegt Loevendie over de invloed die wereldmuziek op zijn werk heeft: "Nu wil ik doorgaan met het componeren voor niet-Westerse instrumenten. Je offert veel op, want het kost tijd en de uitvoeringsmogelijkheden zijn beperkt, maar volgens mij is dit de toekomst. Het is onvermijdelijk dat muziek uit alle culturen zich gaat vermengen."

2007

Theo Loevendie vindt de 'operina' uit; een kort muziektheaterwerk zonder veel decor of kostuums. Het stuk 'Babylon' ontlokt recensent Frits van der Waa deze reactie: "Loevendie (beproeft) de expressieve mogelijkheden van de duduk, een hoboachtige uit Armenië met een nasale maar fluwelige klank en een tantaliserend dynamisch bereik. De cantilene zaait zich vervolgens uit over de Chinese erhu-viool en de panfluit. Dat alles was ingebed in een programma waarin improvisatie en compositie soepel in elkaar overgingen."

2008

De mini-opera 'The Liberator' over het leven van de Amerikaanse strijder tegen de slavernij William L. Garrison, gaat op 4 oktober in Boston in première. Kees van Kooten schrijft een nieuwe tekst bij De Nachtegaal, welke versie bij het Noord Nederlands Orkest in première gaat en op dvd en cd uitkomt.

2009

Op een tournee van het Nederlands Blazers Ensemble in maart wordt het werk 'Fatum' voor solisten, koor en blazers in première gebracht, als pendant van Mozart's 'Requiem'. In september vindt een reunie plaats van het Theo Loevendie Quartet met Martin van Duynhoven, Hans Dulfer en Arjen Gorter.

2010

In september worden er ter gelegenheid van zijn 80ste verjaardag concerten georganiseerd in het Bimhuis, het Concertgebouw (met een première van het concert voor prepared piano door Ralph van Raat) en het Muziekgebouw aan 't IJ. Theo Loevendie werkt aan een opera-oratorium over de filosoof Spinoza.

2013

Tijdens onderzoek in de collectie van het Muziekcentrum van de Omroep wordt in maart bij toeval een aantal handgeschreven partituren met arrangementen van jazzstandards gevonden die Theo Loevendie tussen 1958 en 1960 heeft geschreven voor het VARA-radioprogramma A Romance In Jazz. Enkele titels uit het repertoire zijn All Of You, Billie's Bounce, Caravan, Stella By Starlight, Love For Sale en The Nearness Of You.

2014

Het eerste optreden van de saxofonist in 2014 is op 11 januari in het Bimhuis met zijn formatie The Wellingtonians. De groep bestaat uit gitarist Maarten van der Grinten, bassist Mark Haanstra, drummer Joost Lijbaart en als vaste gasten tenorsaxofonist Yuri Honing, trombonist Wolter Wierbos en altviolist Oene van Geel. De groepsnaam verwijst naar Café Welling, het muziekcafé in Amsterdam waar Theo Loevendie sinds 2012 meerdere keren per jaar jazzconcerten geeft, onder meer met het kwartet Theo Loevendie 4. Op 11 oktober 2014 gaat de opera The Rise Of Spinoza in première in de Grote Zaal van het Concertgebouw in Amsterdam. Zowel de composities als het libretto zijn van Loevendie. De opera wordt uitgevoerd door het Radio Filharmonisch Orkest onder leiding van Markus Stenz. Het verhaal speelt zich af in 1656, het jaar dat de Joodse filosoof Baruch Spinoza (1632-1677) werd verstoten uit de Sefardische gemeenschap. De opname van het concert wordt op 6 juni 2015 uitgezonden op Radio 4.

2015 - 2016

Diverse composities van Loevendie worden wereldwijd uitgevoerd door orkesten en kleinere ensembles. Op 26 juli wordt tijdens het International Clarinet Festival in Madrid voor het eerst het stuk Claro uitgevoerd, door Laura Carmichael (klarinet) en Fie Schouten (basklarinet). De componist schrijft ook composities voor blokfluitspeler Erik Bosgraaf en de Holland Baroque Society. De 85ste verjaardag van de componist en musicus wordt op 27 september 2015 gevierd in het Amsterdamse Bimhuis met Loevendie's vaste jazzband The Wellingtonians. De gasten op die avond zijn Oene van Geel, Yuri Honing, zangeres Nora Fischer en Erik Bosgraaf. Op de feestelijke avond worden ook enkele van Loevendie’s werken uitgevoerd door studenten van het Conservatorium van Amsterdam, aangevuld met leden van The Wellingtonians. In december 2015 krijgt Theo Loevendie in de televisie-uitzending van het muziekprogramma Podium Witteman uit handen van locoburgemeester Kajsa Ollongren de Andreas Penning van de stad Amsterdam als blijk van waardering voor al zijn activiteiten.

Foto's Theo Loevendie

Audio/Video Theo Loevendie

Video Theo Loevendie