WIM OVERGAAUW

Pseudoniemen

Bill White

Wim Overgaauw

Wim Overgaauw (Hilversum, 23 november 1929 – Hilversum, 30 november 1995) is de belangrijkste Nederlandse jazzgitarist van zijn generatie. Hij begint zijn gevarieerde loopbaan als autodidact in Amsterdam, gaat daarna werken voor Amerikaanse militairen in Duitsland, toert door heel Nederland met Pim Jacobs en Rita Reys, en vestigt zich ten ...
Volledige biografie...

Instrumenten

gitaar

Genoemd in de biografie van

1955   Chris Dekker
1957   Rita Reys
1958   Pim Jacobs
1970   Max Teawhistle
1971   Rita Reys
1972   Ritmo Natural
1979   Jesse van Ruller
Meer resultaten... Minder resultaten

Biografie Wim Overgaauw

Wim Overgaauw (Hilversum, 23 november 1929 – Hilversum, 30 november 1995) is de belangrijkste Nederlandse jazzgitarist van zijn generatie. Hij begint zijn gevarieerde loopbaan als autodidact in Amsterdam, gaat daarna werken voor Amerikaanse militairen in Duitsland, toert door heel Nederland met Pim Jacobs en Rita Reys, en vestigt zich ten slotte als studiomuzikant en gitaardocent in Hilversum. Zijn verfijnde spel wordt door het grote publiek weinig opgemerkt, ook al doordat de introverte gitarist volstrekt geen interesse toont in de uiterlijke en zakelijke aspecten van het muziekbedrijf. De weinige platen die gedurende zijn leven onder zijn naam worden uitgebracht, bevinden zich veelal in het easy listening-genre. Daar komt verandering in als het label Blue Jack Jazz Records na zijn overlijden enkele concerten op CD uitbrengt. Overgaauws spel leeft ook voort in dat van zijn talrijke leerlingen op het toenmalige Hilversums Conservatorium, onder wie Jesse van Ruller, Martijn van Iterson en Maarten van der Grinten.

In bezetting van

Pim Jacobs   gitaar

1945

Overgaauw speelt als tiener een paar jaar viool, maar stapt rond de bevrijding over op de gitaar. Hij is aanvankelijk volledig autodidact en speelt zonder enige harmonische kennis Django Reinhardt en later Charlie Parker en Lennie Tristano na. Op aandringen van zijn ouders volgt hij een opleiding tot elektricien. Hetgeen van pas komt als hij, bij gebrek aan een versterkt instrument, zijn Spaanse gitaar eigenhandig tot een elektrische ombouwt met gebruik van afgedankte radio-onderdelen. Maar als hem op een jamsessie wordt gevraagd beroepsmuzikant te worden, is de keuze snel gemaakt. 'In Hilversum verdiende ik bij Philips 35 gulden per week, in Amsterdam als muzikant 135 gulden', vertelt hij in 1981 in Jazz Nu. In de hoofdstad vijzelt hij zijn theoretische kennis snel op. 'Daar waren mensen die verstand hadden van muziek. Dan zeiden ze: “Wat je daar speelt, is een C-majeur.” Nou, zei ik, leuk om te weten.' Tot zijn eerste professionele bands behoort, in 1951, de combo van pianist-vibrafonist John Krispijn. Overgaauw speelt voor de Amerikaanse militairen in Duitsland met het Stardust Quintet van drummer Nick Vollebregt en is daarna te vinden in groepen rondom drummer Wessel Ilcken en zijn eigen bands. Hij noemt zich gedurende enkele jaren Bill White, aangezien over de grens geen mens zijn ware achternaam kan uitspreken. Als met het publiek geen land te bezeilen valt, komt hij overeind en speelt hij instrumentale rock & roll-hits van onder anderen Duane Eddy. Een zeldzaam teken van showmanship bij de verder zo in zichzelf gekeerde muzikant.

1958 - 1972

Terug in Nederland vindt Overgaauw werk als de vaste begeleider van zangeres Rita Reys en pianist Pim Jacobs. Tot begin jaren zeventig heeft hij een volle agenda als lid van het subtiel swingende, drumloze Pim Jacobs-trio, waarvan ook bassist Ruud Jacobs deel uitmaakt. Het trio geeft vijftien jaar lang overdag schoolconcerten en speelt 's avonds met Rita Reys op de jazzpodia. Pim Jacobs ontwikkelt zich tot spreekstalmeester en vervolgens tot mediapersoonlijkheid. De pianist weet in zakelijk opzicht munt te slaan uit het winnen van het internationale concours op het jazzfestival van Antibes in 1960 - het trio met Rita Reys wordt er tot beste Europese jazzcombo uitgeroepen - en uit zijn huwelijk met de zangeres, later datzelfde jaar. Na de successen in Antibes kondigt hij haar steevast aan als 'Europe's First Lady Of Jazz'. Het huwelijk is aanleiding voor de LP Marriage In Modern Jazz. De vlekkeloos spelende gitarist lift mee met deze triomfen. Achter Reys vervult hij doorgaans een rol als Freddie Green, de onverstoorbare ritmegitarist van Count Basie; in een instrumentale setting krijgt hij meer soloruimte. Speelt hij zonder piano, dan excelleert hij veelal in virtuoze akkoordensolo's. Hij wint van 1966 tot 1970 ieder jaar de poll van het blad Jazzwereld als Beste Gitarist.

1973 - 1980

Als het Pim Jacobs-trio uiteenvalt - de pianist krijgt het steeds drukker als tv-presentator en in andere hoedanigheden - klopt Overgaauw aan bij de Hilversumse studio's. Hij wordt er snel ontdekt als een flexibele, onvermoeibare alleskunner en een even snelle als probleemloze interpretator van alles wat maar op de muziekstandaard wordt gedeponeerd. Al eerder, in 1972, wordt zijn easy listening-LP Don't Disturb bekroond met een Edison. Een goed verkopende plaat, die echter aan de jazztalenten van de gitarist geen recht doet, evenmin als enkele andere albums uit dit decennium. Hoewel deze platen allemaal hun momenten hebben. Overgaauws leerling Martijn van Iterson laat weten: 'Het intro van Here's That Rainy Day op Don't Disturb is van een ongekend niveau en kan de tand des tijds moeiteloos doorstaan. Ongeacht in welke categorie de muziekstijl valt.' Niet op de plaat vastgelegd wordt zijn kortstondige rockjazzgroep Strangers, waarmee Overgaauw in Paradiso en de Melkweg optreedt. De gitarist haalt zijn inspiratie hiervoor van de Amerikaanse freejazz-pionier Sonny Sharrock. Ooit ruikt hij 'iets verbrands' onder het spelen; het blijkt zijn plectrum te zijn, dat door het raggen op de gitaar voor de helft is weggebrand. Ook zijn duo met slagwerker Han Bennink leeft niet voort op verkrijgbare geluidsdragers.

1980 - 1995

Overgaauw behoort tot de eerste docenten van de afdeling Lichte Muziek van het Hilversums Conservatorium, dat na zijn overlijden zal fuseren met het conservatorium van Amsterdam. Hij vat deze taak niet op als een gemakkelijke schnabbel maar ontpopt zich als een gewetensvolle docent. Hij publiceert enkele lesmethodes, waaronder The European Jazz Guitar. Tot zijn leerlingen behoren Maarten van der Grinten en Jesse van Ruller. De laatste wint in 1995 in Washington de Thelonious Monk International Jazz Competition en zal zijn docent altijd blijven roemen. Een andere pupil, Martijn van Iterson, is thans Rita Reys' vaste begeleider en daarmee Overgaauws opvolger in haar combo. Overgaauw blijft naast het lesgeven wat studiowerk doen en speelt links en rechts in clubs, meestal zonder veel aandacht te trekken. Wel wijst hij een verslaggever erop dat hij het best tot zijn recht komt in 'een kluppie'. Van zijn platenoeuvre heeft hij geen hoge pet op, laat hij zonder omhaal weten. Hij toert incidenteel met de Amerikaanse pianist Hod O'Brien, eveneens 'an unsung hero' op zijn instrument. Het label Blue Jack Jazz Records brengt na Overgaauws overlijden twee CD's uit met concerten van de twee. Beide platen laten stijlvaste, vingervlugge bebop horen. Overgaauw overlijdt aan kanker in 1995; hij heeft dan een maandenlang ziekbed achter de rug en haalt nog net zijn 66ste verjaardag.

Foto's Wim Overgaauw

Audio/Video Wim Overgaauw